EN NL
MENU

EVENT

21.09.2017—29.10.2017

Leesgroepen
An Introduction to Maria Zambrano’s Thoughts
JOYCE PIJNENBURG
MARIA ZAMBRANO

In een serie van vier bijeenkomsten lezen en bespreken we samen een selectie teksten van Maria Zambrano. Thema’s die aan bod zullen komen zijn o.a. de poëtische rede; de droom; de Europese identiteit; en transcendentie en bekentenis. De leesgroep wordt begeleid door filosofie- en cultuurhistoricus Joyce Pijnenburg.


Leesgroep #1
21.09.2017, 20:00 – 22:00
Een inleiding in het denken van Maria Zambrano | Woorden

“Ons wordt verteld dat wat opgeschreven is de geschiedenis bepaalt. En zo zijn bijvoorbeeld stenen, ook al staan ze in een wonderlijke cirkel opgesteld en worden ze zo herinnerd, geen geschiedenis. (…) Zou het niet kunnen dat die stenen net zoiets zijn als woorden?” — Words, in: Claros del Bosque, 1977

In dit essay, met het ambitieuze onderwerp van de taal, komen verschillende aspecten van Zambrano’s filosofie naar voren. Zij schetst de contouren van vormen van spreken en schrijven die in de moderniteit vergeten zouden zijn, en haar lyrische stijl lijkt zelf ook een oproep om die vrijwel begraven taalvormen te doen herleven. Het essay heeft een uitzonderlijke sfeer voor een filosofisch werk. Weliswaar benadert Zambrano in Delirium and Destiny de werkelijkheid duidelijk poëtischer, maar het essay Words kan gelezen worden als een proeve van de ‘poëtische rede’.


Leesgroep #2
05.10.2017, 20:00 – 22:00
Een inleiding in het denken van Maria Zambrano | De angst van Europa

Het moderne Europa wordt volgens Zambrano gekenmerkt door individualisme en intellectuele arrogantie. Dit bedreigt de mogelijkheid van een rechtvaardige politiek en verstikt het centrum van de persoon—de ziel. Wat ging er precies mis in de moderniteit? En hoe kunnen we die scheefgang herstellen?

In Philosophy and Poetry (1939) stelt Zambrano dat Plato, toen hij de poëzie verwierp, haar in feite juist ook heeft gered van een ondergang. Hij scheidde de filosofie (die hij associeerde met de geest), van de poëzie en de kunst (door Plato geassocieerd met lichamelijkheid)—juist door die conceptuele scheiding konden deze verschillende benaderingen van de werkelijkheid lange tijd als afzonderlijke wegen naast elkaar bestaan. De inmiddels scheefgegroeide relatie tussen filosofie en poëzie moet volgens Zambrano weer hersteld worden— middels een hernieuwde waardering voor de poëzie. In lijn met het essay bespreken we ook Zambrano’s concept van de ‘poëtische rede’.


Leesgroep #3
19.10.2017, 20:00 – 22:00
Een inleiding in het denken van Maria Zambrano | De betekenis

Leven we niet in “een wereld waarin het subject is verdwenen, waar het zelf ronddoolt als een verdwaalde koning, waar de verantwoordelijke mens, de mens met een identiteit en een eigen tegenwoordigheid, niet meer bestaat? (…) Heeft de wereld geen behoefte aan een ware en standvastige bekentenis?” stelt Zambrano in de haar kenmerkende vragende vorm. Confession (1943) is misschien wel het meest baanbrekende filosofische werk van Maria Zambrano. Ze ontwikkelt een concept van ‘zijn’ als ontmoeting van tegengestelden; een ontmoeting die wordt gekenmerkt door wat zij ‘de bekentenis’ noemt. De opvatting van het subject zoals zij deze uitwerkt in Confession staat diametraal tegenover die van René Descartes, die veelal als de grondlegger van de moderne filosofie wordt beschouwd.


Leesgroep #4
29.10.2017, 16:00 – 18:00
Een inleiding in het denken van Maria Zambrano | De Droom

“She had to get inside... inside the dream, that had engendered her.” Delirium and Destiny (1953) is een uniek autobiografisch werk, dat laat zien hoe Zambrano’s concept van de ‘poëtische rede’ er toegepast uitziet. De narratieve vorm is volgens Zambrano een erve van de mythe—de oude en vergeten taalvorm die de werkelijkheid benadert op een manier die radicaal anders is dan die van de filosofie, maar van gelijke waarde. Het werk beschrijft enkele jaren uit haar leven voorafgaand aan de totstandkoming van de Spaanse Republiek en geeft inzicht in haar denken over de revolutie, subject en poëzie door middel van haar poëtisch-psychologische herinneringen.


ONDERDEEL VAN DE TENTOONSTELLING

08.09.2017—05.11.2017
Delirium & Destiny
APICHATPONG WEERASETHAKUL & CHAI SIRIS
K.R.M MOONEY
NICOLE TIMMER
ETEL ADAN
LEE KIT
SOFIA CAESAR
TAMAR GUIMARÃES & KASPER AKHØJ
BASMA ALSHARIF
HIMALI SINGH SOIN & DAVID SOIN TAPPESER
MIA YOU
Gastcurator: Eloise Sweetman